राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी–२०८० सोमबारबाट सुरु भएको छ । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्ययन मन्त्री माननीय सुदन किरातीले उद्घाटन गर्नुभएको यस प्रदर्शनीमा नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका कुलपति नारदमणि हार्तम्छाली, उपकुलपति तथा ‘राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी–२०८०’ का कार्यकारी संयोजक लालकाजी लामा, सदस्य सचिव देवेन्द्र कुमार काफ्ले ‘थुम्केली’, ‘राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी–२०८०’ का सद्भावनादूत अनिल चित्रकार, परम्परागत चित्रकला विभाग प्रमुख तथा ‘राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी–२०८०’ का प्रचार प्रसार उपसमिति संयोजक पाल्साङ्मो लामा, लोककला विभाग प्रमुख प्रदीप अधिकारी, मूर्तिकला विभाग प्रमुख दिनेश्वर महतो, वास्तुकला तथा अन्य सिर्जनात्मक कला विभाग प्रमुख सौरगंगा दर्शनधारी, हस्तकला विभाग प्रमुख अरुणा हिङमाङ तथा चित्रकला विभाग प्रमुख सञ्जय वान्तवा, प्राज्ञसभा सदस्यहरु लालमान लामा, अशोक लामा, झिग्मे लामा, संगि श्रेष्ठ, बासुदेव श्रेष्ठ, प्रदिप शाक्य, सुन्दर सिंख्वाल, निरीमाया लामा, चन्द्रकुमार राई, महेन्द्र सुनार, अजमत अलि, कृष्ण प्रकाश शाहको लगायतको उपस्थिति रहेको थियो ।
यस प्रदर्शनीमा ६०९ कलाकारका ६९५ कलाकृति राखिएको छ । यस वर्ष प्रतिष्ठानमा दर्ता भएका ६५३ कलाकारका ७५५ कलाकृतिमध्येबाट यी कलाकृतिको छनोट गरिएको हो । जसअन्तर्गत आधुनिक चित्रकला विधामा २३४ जना कलाकारका २६९ कलाकृति, परम्परागत चित्रकला विधामा १३० जना कलाकारका १३६ कलाकृति, आधुनिक मूर्तिकला विधामा ४२ जना कलाकारका ४६ कलाकृति, परम्परागत मूर्तिकला विधामा ३१ जना कलाकारका ३९ कलाकृति, हस्तकला विधामा ६३ जना कलाकारका ८५ कलाकृति, लोककला विधामा ४२ जना कलाकारका ४७ कलाकृति, वास्तु तथा अन्य सिर्जनात्मक कला अन्तर्गत फोटोग्राफी विधामा १६ जना कलाकार २१ कलाकृति, प्रतिस्थापन कला विधामा १२ जना कलाकारका १२ कलाकृति, कार्टुन विधामा १७ जना कलाकारका १७ कलाकृति, भावभङ्गी विधामा १२ जना कलाकारका १२ कलाकृति,क्यारिकेचर विधामा ४ जना कलाकारका ४ कलाकृति र डिजिटल विधामा ६ जना कलाकारका ७ कलाकृति रहेका छन् । यी कलाकृतिहरुमध्ये लोककला तथा परम्परागत चित्रकला विधाका कलाकृति नेपाल कला परिषद्,बबरमहल तथा आधुनिक चित्रकला, वास्तु तथा अन्य सिर्जनात्मक कला, हस्तकला, परम्परागत मूर्तिकला, आधुनिक मूर्तिकला विधाका कलाकृतिहरु नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठान, नक्सालमा राखिएको छ ।
यस वर्षको अरनिको राष्ट्रिय ललितकला सम्मानबाट मदन चित्रकार र मानबहादुर दोङलाई सम्मानित गरियो । उहाँहरूलाई सम्मानस्वरुप जनही १ लाख रुपैयाँ र ताम्रपत्र प्रदान गरियो । संस्कृति तथा पर्यटन मन्त्री सुदन किरातीले सो सम्मान प्रदान गर्नुभएको हो ।कार्यक्रममा जनही २५ हजार रुपैयाँ राशीको राष्ट्रिय ललितकला लेखन पुरस्कार नगेन्द्रप्रसाद पौड्याललाई र राष्ट्रिय ललितकला पत्रकारिता पुरस्कार नारायणप्रसाद ढुंगानालाई प्रदान गरियो ।
संगीता थापालाई कला प्रवर्द्धन सम्मान र अनिल चित्रकारलाई ‘राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी–२०८०’को सद्भावनादूतको रुपमा सम्मानित गरियो । समारोहमा सासामयिक चित्रकला विधामा ६० हजार राशीको राष्ट्रिय ललितकला पुरस्कार यो वर्ष उद्धवराज रिमाल, २५ हजार राशीको ललितकला विशेष पुरस्कार रिता मानन्धर, टीशा श्रेष्ठ र रोशन प्रधानलाई प्रदान गरियो ।
परम्परागत चित्रकला विधामा यसवर्षको ६० हजार राशीकै राष्ट्रिय ललितकला पुरस्कार राज प्रकाशमान तुलाधरलाई, २५ हजार राशीको ललितकला विशेष पुरस्कार रवीन्द्र महर्जन र तारामान भोम्जनलाई प्रदान गरियो । वास्तुकला तथा अन्य सिर्जनात्मक कला विधामा ६० हजार राशीको यो वर्षको राष्ट्रिय ललितकला पुरस्कार प्रतिस्थापन कलाबाट विनय रिमाललाई, यही विधामा जनही २५ हजार रुपैयाँ राशीको ललितकला विशेष पुरस्कार क्यारिकेचरबाट सुश्रिना शाक्य, भावभङ्गी कलाबाट सुशान्तश्री राजभण्डारी, कार्टुनबाट राजेश मानन्धर तथा फोटोग्राफीबाट सफल प्रकाश श्रेष्ठलाई प्रदान गरियो ।
हस्तकला विधामा यस वर्ष ६० हजार रुपैयाँ राशीको राष्ट्रिय ललितकला पुरस्कार ज्ञानीराज बज्राचार्यलाई र यसै विधामा जनही २५ हजार रुपैयाँ राशीको ललितकला विशेष पुरस्कार शेखमान महर्जन र सुमित्रा भुजेललाई प्रदान गरियो । लोककला विधामा यसवर्ष ६० हजार रुपैयाँ राशीको राष्ट्रिय ललितकला पुरस्कार नम्रता सिंहलाई र यही विधामा जनही २५ हजार रुपैयाँ राशीको ललितकला विशेष पुरस्कार राजु चित्रकार र ज्योति कुमारी सापकोटा कर्णलाई प्रदान गरियो ।
परम्परागत मूर्तिकला विधामा ६० हजार रुपैयाँ राशीकै यस वर्ष राष्ट्रिय ललितकला पुरस्कार जेरोम महर्जनलाई र यसै विधामा जनही २५ हजार रुपैयाँ राशीको ललितकला विशेष पुरस्कार विष्णुप्रसाद लिवी र अनिल शाक्यलाई प्रदान गरियो ।
समसामयिक मूर्तिकला विधामा ६० हजार रुपैयाँ राशीकै यस वर्ष राष्ट्रिय ललितकला पुरस्कार रिसिता खत्रीलाई र यही विधामा २५ हजार रुपैयाँ राशीको ललितकला विशेष पुरस्कार टिकाराम पौडेल (शशि किरण) र मिना कायस्थलाई प्रदान गरियो । पुरस्कृतमध्ये राष्ट्रिय ललितकला पुरस्कार पाउनुहुने कलाकारलाई जनही ५० हजार विद्वतवृत्ति प्रदान गरिएको छ ।
यस वर्षको २५ हजार रुपैयाँ राशीकै ललितकला प्रादेशिक पुरस्कार कोशी प्रदेशबाट सुमन राई, मधेश प्रदेशबाट श्वेता साह, बागमती प्रदेशबाट वाङ्छु मोक्तान (आरके), गण्डकी प्रदेशबाट विश्वम्भर बस्नेत, लुम्बिनी प्रदेशबाट रम्बा चौधरी, कर्णाली प्रदेशबाट सोनम लामा तथा सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट चक्रबहादुर थापालाई प्रदान गरियो ।
प्रदर्शनीको उद्घाटनका दिन नेपाल आर्ट काउन्सिलमा विशाल भट्टराईको ध्रुपद गायन र निमेश कपालीको ताल सङ्गत प्रस्तुतिमा ध्रुपद गायन प्रस्तुत गरिएको थियो । ।