विज्ञान भन्छ, चार कोठा हुन्छन् मुटुमा । तर भन्न सकेन कुनै डाक्टरले माया मुटुको कुन कोठामा हुन्छ, भनेर ? न सक्छ, बताउन विज्ञान । आखिरी थियो माया सीमाको मुटुको कुन कोठामा रनेका लागि । कसरी भुल्न सकिन्छ र फेरि, गाउँको माटो, सानोमा हिँडेको बाटो । एकै–एकै समयमा एकैखालका सपना देख्दै हुर्केका हर्के र सिमा । जब–जब हिंड्छन् सानो छँदा सँगसँगै । हिँड्छ जवानी पनि सँगसँगै आफ्नै छायाले पछ्याएझैँ । जात नमिले पनि के भो ? मन त एउटै थियो । मन मिलेपछि न बूढो न तन्नेरी । सँगै मर्ने, सँगै बाँच्ने कसम खाएको जिन्दगी हो आखिर ।
उमेर अलि पाकेको हर्के र भर्खरै जवानीले छोएकी सीमा । जब हुन्छ, एउटै मन मुटु दुवैको अनि पो छरपष्ट हुन्छ दुवैको प्रेम । फैलिन्छ गाउँभरि ढ्याङ्ग्रो ठोकेझै हल्ला । अनि गरिदिन्छन्, माइतीले त्यही हर्केसँगै विवाह । फरक छ जात । फरक छ उमेर । हर्के माथिल्लो जातको । सीमा तल्लो जातको । तर मेटेर कहाँ मेटिन्थ्यो, लेखेको भावीले छैठौं दिनमा । सुम्पिदिए हर्केको साथ माइतीले । अनि पो दु:खका दिन सुरु भए, दिन दोगुणा रात चौगुणा भनेझैँ सीमाका ।
खाँदैनथे छोएको सीमाले कैयौं समय घरपरिवार । सीमा तल्लो जातको रे । बरु दिंदैनथे खाना पेटभरि सीमालाई । गर्थे गाली । गर्न लगाउँथे काम सीमालाई हेला गरेर । सर्वस्व सम्झेर, जिन्दगीभर हर्केलाई साथ दिन हिँडेकी सीमा । धेरै समयसम्म बरु रुन्थी र आफै मन बुझाउँथी । दु:ख, सुखमा साथ दिने कसम खाएको त्यो हर्के । विवाह पछि गर्दै–गर्दैनथ्यो वास्ता सीमालाई । थियो रगत आखिर उसमा माथिल्लै जातको । जीवन संघर्षै संघर्ष हो भनेर सीमा रमाई रही हर्केले दिएको पीडामा ।
घरधन्दाले च्यापेको त्यो छिन । जब दुई जिउकी हुन्छे सीमा । बित्दै जान्छ समय । संघर्षै संघर्षको दोभानमा सुत्केरी हुन्छे सीमा । जन्मिन्छिन् छोरी लक्ष्मी वास्ता गर्दैन श्रीमान् र घरपरिवार । तातो न्यानो त कहाँ–कहाँको कुरा, दिंदैनथे पेटभरि खाना सुत्केरी हुँदा समेत । जे होस्, जेनतेन दु:खमै रमाउन जानेकी सीमा । दु:खमै रमाउँदै, हुर्काउँछे छोरी लक्ष्मी । फेरि जन्मिन्छन् केही वर्षको अन्तरालमा छोरा विजय । वास्ता गर्दै गर्दैनन् घरपरिवार पहिलेझै सीमालाई । हुर्काउँछे दु:ख, पीडा र संघर्षमै । छोरी लक्ष्मी र छोरा विजय । रम्छ श्रीमान् हर्के स्वार्थमा । माया के हो ? पीडित छे मायामा । थाहा छैन, श्रीमान र घरपरिवारको माया कस्तो हुन्छ सीमालाई । थाहा छ सीमालाई केवल दोभान हो, जीवन संघर्षै संघर्षको । भन्थी, हाँस्न र बाँच्न सिक्नुपर्छ । तर पनि पुग्थी ऊ कयौंपटक आत्महत्या गर्ने सोंचमा । तर सम्झन्थी सीमा जीवन संघर्षै संघर्षको भकारी हो भनेर । अनि सोच्थी छैन कायर हुनु जीवनदेखि, बहकाउँथी मन । छोराछोरीका लागि । किनकि भन्थी, बाँच्नुपर्छ र हाँस्नुपर्छ बाहिरी हाँसो । तर पनि गरिरहन्थ्यो हर्के कुटपिट बारम्बार सीमालाई । जे होस् चलिरहेकै थिए दु:खका दिनचर्या । संघर्षै संघर्षका एक दशक ।
जब जीवनमा एक दुर्घटना आईपर्छ । लाग्छ ठेस आत्मसम्मानमा सीमालाई एक दिन । श्रीमान हर्केको कुटाइ र सिन्दुर पखालिदिएको त्यो पीडा । अनि सोच्न बाध्य बनाउँछ सीमालाई । के जीवन संघर्षै–सघर्ष मात्र हो ?
तेस्र्याइ प्रतिप्रश्न आफैप्रति । भौतारिरही बारम्बार सीमा त्यही प्रश्नको जवाफ खोज्न । झस्काइरह्यो, पलपल उलाई त्यो प्रश्न । तर पनि धेरै दिन बितिसक्दा सकिन भेटाउन प्रश्नको उत्तर । थियो रित्तिसकेको दु:ख, सुखमा साथ दिने उसको आँसु । थिई केवल सीमा एक्ली । एक्कासी घण्टी बज्छ मोबाइलमा, त्यो पनि मिसकल । हो कि ? कुनै आफन्तको फोन । उत्सुकता जाग्छ, मनमा सीमालाई । फोन गर्छे सीमा । हुन्छ अपरिचित पुरुष । थिच्छे मोबाइलको रातो बटन । फेरि दोहोरिरहन्छ, मोबाइलको घण्टी । बाध्य बनाउँछ फोन उठाउन सीमालाई । हुन्छ सामान्य बोलचाल । फोन गरिरहन्छ, त्यो अपरिचित पुरुष । गरिरहन्छ भेट्न अनुरोध । नकार्न सक्दिन सीमा । कुनै दिनको अपरिचित बन्दै जान्छ, अत्यन्त सुपरिचित सशस्त्रको रने हवल्दार । सुख–दु:खका कुरा साटासाट गर्दै जाँदा साटिएको हुन्छ, एक अर्कामा मन मुटु । भेट्न आइरहन्छ, रने बारम्बार । भन्छ, धेरै माया गर्छु सीमालाई । र सीमा पनि बिसाउँछे भारी पीरको उसैसँग । सम्झाउँछ रने, रुन्छे मन हलुङ्गो नहुँदासम्म सीमा । खान्छ कसम र भन्छ रने, साथ दिन्छु जुनीजुनी ।
अपसोच । बित्छ धेरै दिन यसरी नै, खेल न हो समयको । कति दिन लुक्छ र सम्बन्ध । श्रीमान र घरपरिवारको केरकार । सीमाको स्वीकारोक्ति । कुटपिट गर्छ हर्के र घरपरिवार । मुर्छित हुन्छे सीमा । पुर्याउँछन्, छिमेकी र आफन्तले अस्पताल । ब्युँझिन्छे अस्पतालको बेडमा सीमा । रुन्छे, कराउँछे र भन्छे, हुँ मायाको घाइते । नसोध कहाँ दुख्छ । फर्कन्छे फेरि पनि त्यही घरमा र अँगाल्छे बाँकी सपनाहरु । संघर्षका दिन गनेर । थाहा हुन्छ सबै कुरा रनेलाई । लिन आउँछ, तर अस्वीकार गर्छे सीमा । अझैँ चाहना राख्थी सीमा, दाग नलागोस् इन्जतमा घरपरिवार र माइतीको । सीमा कहाँ छोड्न सक्थी, छोरा विजय र छोरी लक्ष्मीको मुटुभरिको माया । आखिर रुन्थ्यो रने, सीमाको दु:ख सुन्न र हेर्न सक्दिन भनेर । पठाउँथी सीमा सम्झाई बुझाई रनेलाई । दिन प्रतिदिन खेपिरहन्थी सीमा शारीरिक र मानसिक पीडा । जब थाहा हुन्छ सबै–सबै र फेरि लिन जान्छ रने । रनेसँगै जान मान्दिन सीमा । ढाँट्न खोज्छे सीमा अर्को जान्छु भनेर । तर रने भइसकेको हुन्छ, सीमाको मायामा पागल । सीमा रनेसँग जान नमाने पछि मायामा पागल भइसकेको रने राखिदिन्छ, सीमाको घर छेऊमै पत्र लेखेर । लगाउँछ, जिन्दगीको गोरेटोमा पूर्णविराम झुण्डिएर नजिकैको सिमलको रुखमा, गर्छ आत्महत्या । उडाउँछ, त्यही सिमलको रुखको भुवाझै बाँकी सपनाहरु । फैलिन्छ सनसनी क्षितिज पारि–पारिसम्म । सीमालाई फेरि एउटा अर्को घात ।
पीडित छे मायामा । तर पनि श्रीमान हर्के, छोरा विजय, छोरी लक्ष्मी र परिवारसँगै छे सीमा । पिट्दैन हर्के सीमालाई पहिलेझै । रनेको त्यो घटनापछि । तर भोकी छ मायामा सीमा अझै पनि । चाहँदिन सुन्न समाजका अनावश्यक टीका–टिप्पणी । तर, तयार छे बरु मर्न । चाहन्छे सीमा नलागोस् इज्जतमा दाग माइती र घरपरिवारको ।
मायामा कमी, श्रीमान हर्केको । सँगै मर्ने, सँगै बाँच्ने कसम खाएको रनेको मायामा पागलपन । आज फेरि, भौतारिन बाध्य बनाएको छ सीमालाई । मानसिक र शारीरिक पीडामा । मायामा अतृप्त भएर ।