असामयिक प्रेम

यौवनको उन्मादले अन्धो बनाएको छ मितालाई । भर्खर विद्यालयको अन्तिम वर्षमा अध्ययन गरिरहेकी उसको चालचलन देख्दा लाग्छ – माइतीमा अन्तिम वर्ष बिताइरहेकी ऊ अब उड्ने तरखरमा पखेटा फट्फटाइरहेकी छे । बिहान स्कुल गएर रात परेपछि मात्र घर फर्किंदा गाउँमा उसका बारेमा नराम्रा चर्चा चलिरहेका छन् । आफ्नो पढाइको त के कुरा, अहँ उसलाई विधवा आमाको इज्जतको समेत ख्याल रहेन अब । झन्डै दुई वर्ष भयो मैले उसलाई भेटेको छैन, तर पनि अदृश्य बतासमा मिसिएर उसका हरेक खबर मसम्म आइपुग्ने गर्छन् ।

एकदिन बिहान घरबाट कुवामा पानी लिन गएकी ऊ गाग्रोलाई पालो पर्खन लगाएर कता अलप भई, बिचरो गाग्रो राति अबेरसम्म तिर्खाएरै बस्यो एक्लै । घरमा आमाका आँखाहरू त्यसरी नै तृषित रहिरहे । वरपर कानेखुसी चल्न थाल्यो – मिता पोइला हिँडी । चौथो सन्तानका रूपमा जन्मिएकी मिता प्रकृतिले सजाएकी सुन्दरी हो र उसको सुन्दरताको पछाडि कोही लाग्छ भने त्यो अनौठो हुने थिएन पनि । बिस्तारै हल्ला फिँजियो – मितालाई मन परेको केटो, केटो नभएर एक सन्तानको बाबु हो, ऊ गाउँनजिकैको स्वास्थ्यचौकीमा तीन–चार वर्षदेखि दरबन्दी लिएर आएको थियो र गाउँमा राम्रो काम गरिरहेको छ । यो सुनेर म झसङ्ग भएँ । उमेर नपुग्दै बहकिएकी मिताको सुन्दर जिन्दगी निस्तब्ध अन्धकारतिर मौडिंदै गइरहेछ, मैले चाहेर पनि उसलाई रोक्न सकिरहेको छैन ।

राति अबेर घर फर्केकी मिता प्रेम–आसक्तिले प्रवल स्वास्नीमान्छेजस्ती देखिन्थी । दैलोको संँघार नटेक्दै आमाले उसलाई असह्य भएर झम्टिन् । नझम्टुन पनि किन ? बाबुको मृत्युपछि घरकी हुर्किएकी छोरी दाजुको अनुपस्थितिमा भाइबहिनी र आफ्नो ख्याल राख्ली भन्ने आमाको आशा उसले चकनाचुर पार्दै गएकी छ । दिनभरि प्रियतमका मीठामीठा आश्वासन र अनुभूतिमा साटिएर र यौवनका रहरहरूमा चुर्लुम्म डुबेर आएकी अभिमानी मिताले आमाको त्यो व्यवहार पचाउन सकिन । उसले आमालाई केवल कमजोर विधवा देखी, आमाको आँखाभित्र लुकेको छोरीको भविष्यप्रतिको चिन्ता उसले देख्नै सकिन । उसले आमाको दाहिने हातको एउटा औंलामा नराम्ररी टोकिदिई । अब आमा–छोरीका बीच ममता र विश्वासको तरल अनुभूति कत्ति पनि बाँकी रहेन । आमाले आफ्नो कोखको न्यानो वात्सल्य बिर्सिन् र मितालाई एउटा कलङ्कित फोहोरको थुप्रोभन्दा बढी केही देखिनन् । लडाएर उसको शरीरमाथि निर्मम थप्पड बर्साउन थालिन् । मिता गुहार ! गुहार ! भन्दै रातको सन्नाटालाई भयङ्कर त्रासमा बदलेर आमाको हातबाट फुत्की । भोलिपल्टै आमाले सहरमा छोरालाई फोनबाट खबर गर्न लगाइन् – तुरुन्त घर आउनू ।

अरू बेला यस्तै–उस्तै आलटाल गरे पनि यसपटक मदन बेलैमा घर पुग्यो । बाटामा चिनेजानेकासम्मले धेरै कुरा सुनाए । आफू घरमा नभएको फाइदा उठाएर बहिनीले आफ्नो इज्जतको तमासा बनाएका प्रायजसो घटनाहरू उसको कानमा पुगिसकेको थियो । झन् घरमा पुग्नेबित्तिकै आमाले रुँदै चोट लागेको औंलो देखाउँदै भनिन् –“बाबु ! यसलाई मैले सकिनँ, तेरो जिम्मा, जे गर्छस् गर् ।” गरिबीको भारले थिचिँदै बल्लतल्ल एसएसलीसम्म पढ्न पाएको मदनले सहरमा भाइबहिनीकै लागि भनेर आफूले हाड घोटिरहेको सम्झ्यो । आमाको घाउले उसको होस हरायो । विवाहको उमेर भइसक्दा पनि प्रेमको झिनो अनुभूतिको परिकल्पनासम्म गर्न नपाएको उसलाई बहिनीप्रति असाध्यै घृणा जागेर आयो र उसले मितालाई छेउमा बोलायो । “ए तँ ! यहाँसम्मकी भइसकिस् ? नाठोका लागि आमालाई टोक्ने भइस् । गाउँलेका अगाडि मुख देखाउन गाह्रो पार्ने ! तँलाई पर्खी’ भन्दै उसले छेवैका नाम्लोका पातो टिपेर मिताको शरीरभरि बर्साउन थाल्यो । ऊ रोई, चिच्याई र ढली ।आइन्दा फेरि यस्तो कुरा सुनेँ भने तेरो ज्यान लिन्छु भनिसकेर मदन तुरुन्तै सहर फर्कियो, उसलाई त्यहाँ एकछिन पनि बस्न मन लागेन ।

हिजोआज मिता एक्लै धुमधुम्ती बसिरहन्छे । घरमा ऊ प्रायः कसैसँग बोल्दिन । घरछिमेकबाट घृणा र अपशब्द झेल्दै आएकी ऊ स्कुल जाँदाआउँदा कसैको मुख नहेरी सरासर आउनेजाने गर्छे तर लुकीछिपी स्वास्थ्यचौकी पुग्न भने छोडेकी छैन भन्ने कुरा मैले पनि सुटुक्क थाहा पाएको छु । पँधेर्नीहरू कुरा गर्छन् –“त्यो केटाको केही दोष छैन, दैवजस्तो छ, रोगीको सेवा गर्न आएको मान्छे, उसको कामै त्यस्तै छ । पोहोर त्यो नकच्चरी बिरामी हुँदा राम्ररी उपचार गरेथ्यो, त्यही बेलादेखि उसैको पछि लागेको लाग्यै छे । दिन परदिन ऊ एकोहोरिँदै जाँदैछे, अब त उसलाई सम्झाउनु ढुङ्गासँग कुरा गर्नुजस्तै हो भन्छन् अरूहरू । अस्ति एक्लै कराउँदै थिई रे – को हो त्यो मेरा बारेमा कुरा काट्ने ? म त्यसलाई नकाटी छोड्दिनँ अब । मैले प्रेम गरेँ त कसको के बिगारेँ ? अरूलाई के चासो ?उसले ठ्याम्मै फिल्मकै संवाद बोली र दुई–चारचोटि भागेर घरदेखि दुई घण्टा टाढाको सिनेमाहलमा ऊ फिल्म हेर्न पनि गएकी थिई । आउँदा सहरबाट फर्केको उही स्वास्थ्यकर्मी सँगसँगै हुन्थ्यो । लाग्छ, उसले आफूलाई नायिका र उसलाई नायक सम्झी होली ।

मिताका बारेका यी सबै तीता कुराहरू सुनिरहँदा मैले आफ्नो त्यही उमेर सम्झेँ, जुन उमेरमा अलिकति पनि होस नपु¥याएको भए … के यस्तो सुन्दर जिन्दगी म यसरी नै आत्मनिर्भर भएर बाँच्न सक्थेँ आज ? त्यो उमेर ! साँच्चै कति रहस्यमय छ, कति कठिन छ किशोरावस्थाका भ्रमहरूमा बाँच्न । हाम्रो समाजमा प्रेम र यौवनका विषयहरू छलफलका विषयहरू होइनन् । यो वर्जित विषयमाथि जान्ने अधिकार त्यो उमेरका केटाकेटीलाई हुँदैन, त्यसैले पनि उनीहरू गलत तरिकाबाट प्रेमको भ्रममा गलत बाटोमा डोहोरिन्छन् । सम्झन्छु – कक्षा नौ–दसतिर पढ्दा एउटा केटोले चिठ्ठी पठाएको रहेछ । वास्तविकताभन्दा धेरै पर पुगेर उसले जून–तारा टिपेर पोल्टामा हालिदिने कुरा लेखेको थियो । पत्र हेर्दा लाग्थ्यो – ऊजत्ति माया गर्ने मान्छे यो संसारमा मेरो अर्को कोही छैन । मलाई मेरा आमाबाबुले धेरै महँगा–महँगा खेलौना दिन सक्नुभएन, फेरी–फेरी लगाउने आधुनिक कपडा किनिदिन सक्नुभएन तर सही र गलत छुट्याउने ज्ञान सकेसम्म दिने कोसिस गर्नुभयो । तसर्थ मैले त्यो कलिलो उमेरमा पनि त्यो चिठ्ठीको जवाफ लेख्नतिर नलागी टुक्राटुक्रा पारेर फालेथेँ । केही समयपछि उसले फेरि दोस्रो चिठ्ठी पठायो । त्यसमा उसले सोधेको थियो – आमाबाबु भनेका डाँडामाथिका जून हुन्, तिमीले डराएर पो जवाफ नलेखेको हो कि ? वास्तवमा मलाई डर होइन, असह्य पीडा भएको थियो । मैले आमालाई यो कुरा बताएँ । बुबाले पनि थाहा पाउनुभयो र एकजना आदरणीय गुरुलाई त्यो केटाका बुबासँग कुरा गर्न पठाउनुभयो । नभन्दै गुरु र उसका बुबाले सम्झाएपछि फेरि तेस्रो पत्र आएन, मैले मानसिक पीडा भोग्नुपरेन । तर सबैको परिवारमा यस्तो वातावरण कहाँ हुन्छ र ! यो सत्य हो, प्रत्येक व्यक्ति युवावस्थाको सँघार टेक्नुअघि नै यौवनका जिज्ञासाहरूमा, आकर्षणहरूमा अल्मलिन पुग्छ र तीमध्ये कोही त्यही शारीरिक आकर्षण र उल्लासलाई प्रेम ठानेर जिन्दगीभर दुर्घटित हुन पुग्छन् । दुर्घटनाबाट जोगाउन अभिभावकहरूले प्रेमको सही अर्थ बुझाएर सही तरिकाले सम्झाउने परिपाटी हामीकहाँ छैन । प्रेमका लागि भौतारिएका आफ्ना सन्तानलाई घृणा र लाठीका भाषाले झन् आफूबाट टाढा लैजान्छ भन्ने कुरा आमाबाबु र अभिभावकले बुझन नसक्दा यसरी नै मिताहरू विक्षिप्ततातिर होमिइरहन्छन् । यस्तै भ्रममा परेकी रेखा असामयिक प्रेममा पाएको धोकाबाट पागल भएर हिँडी । थाहा छैन ऊ अहिले कुन अवस्थामा कहाँ छे ! आखिर माइतीले पनि उसलाई नै दोषी देखेर बिर्सिदिएको छ ।

मलाई मिताको जीवनको बर्बादी मोडलाई टुङ्ग्याइदिन मन लागेको छ । अतीतका गल्ती र आत्महीनताबाट मुक्ति दिएर उसलाई नयाँ बाटोमा हिँडाउन मन लागेको छ । भन्न मन लागेको छ जसलाई तिमीले प्रेम ठान्यौ, वास्तवमा त्यो भौतिक आकर्षण मात्र हो र जसलाई तिमीले प्रेमी ठान्यौ, त्यो अरू कसैको जीवनसाथी हो, बाबु हो र यो ठाउँका लागि एउटा समाजसेवी स्वास्थ्यकर्मी हो । अर्थै नबुझेको प्रेममा फसेर जीवनलाई अर्थहीन बनाउने अधिकार छैन तिम्रो । समयभन्दा पहिल्यै नपाउनुपर्ने कुरा पाउन खोज्दा धेरै–धेरै पाउनुपर्ने कुराहरू गुमाउनुपर्ने हुन्छ । बुझेर हिँडेको बाटोमा खतराहरू नगन्य हुन्छन्, अँध्यारोमा पाइला चाल्दा गन्तव्यमा पुग्ने सम्भावना ज्यादै कम हुन्छ । मैले मनमनै गाउँ जाने अठोट गरेँ, मितालाई भेटेर सम्झाउने अठोट गरेँ । ढिलै भए पनि उसको आँखामा लागेको जालो पन्छाउन सके उसले आफ्नो जिन्दगीको बाटो परपरसम्म स्पष्ट देख्न सक्ने थिई र त्यो बाटोमा अरू धेरैले पाइला राख्न सक्ने थिए । म त्यही बाटो बनाउन भोलि एउटा नयाँ मोडबाट यात्रा सुरु गर्नेछु ।